Cumae – pierwsza osada w tym regionie założona przez Greków jest ważnym punktem na turystycznej mapie Kampanii. Warto zwiedzić ruiny przywołujące legendę o wieszczce Sybilli Kumańskiej przepowiadającej przyszłość mitologicznemu Eneaszowi. Turyści najczęściej zaglądają do jaskini Sybilli z budzącym grozę, długim i ciemnym korytarzem oraz wędrują do świątyni Jowisza, z okolic której rozpościerają się godne fotograficznego upamiętnienia widoki na lazurowe wybrzeże i fascynujące jezioro Fusaro.
Herkulanum – nie sposób pominąć tego niezwykłego miejsca w trakcie zwiedzania południa Półwyspu Apenińskiego – starożytne ruiny odkryte dopiero w 1709 r. znajdują się w okolicy Ercolano i są nieco lepiej zachowane niż pozostałości po Pompejach. Obydwa miasta zniszczył wybuch Wezuwiusza w 79 r. n.e., ale pozostałości po starożytnych miastach przetrwały wiele wieków i można je podziwiać podczas pasjonujących wędrówek. Herkulanum miało charakter mieszkalny, zachowały się ruiny Domu Argusa, tzw. hotelu Casa del Albergo z masywnymi kolumnami oraz zespołu łaźni wzbudzającego historyczną zadumę. Zwiedzających to niezwykłe i nastrojowe miejsce mogą zainteresować również mozaiki z Trytonem, Dom Samnicki z pełną wdzięku loggią, Dom z Pięknym Dziedzińcem czy Winiarnia z amforami na pułkach. W trakcie spaceru można zobaczyć jak wyglądała starożytna Palestra – miejsce, w którym odbywały się zawody sportowe oraz luksusowa, dwupiętrowa willa zadziwiająca stanem zachowania. Herkulanum można zwiedzać w towarzystwie przewodników.
Wezuwiusz – intrygujący wulkan, który od zawsze wywierał wpływ na mieszkańców Zatoki Neapolitańskiej i powodował turystyczne obawy jest niezwykłym i wzbudzającym szacunek tłem dla osad położonych na jego zboczach. Jedyny czynny wulkan na kontynencie Europejskim najbardziej zasłynął z erupcji w 79 r. n.e., podczas której unicestwił na zawsze Pompeje i Herkulanum. Wezuwiusz dostępny jest dla zwiedzających, w okolice krateru można dostać się specjalnymi autobusami i busami lub krętą ścieżką prowadzącą na szczyt koło strumieni zastygłej lawy, winorośli i drzew oliwnych.
Pompeje – miasto zniszczone przez Wezuwiusza miało bogatą i niezwykle ciekawą historię – od VIII w. p.n.e. zamieszkiwali je Oskanowie, później władali Etruskowie, Grecy i wojowniczy Samnici, a dopiero za czasów rzymskich zostało zatrzymane w historycznej klatce filmowej potężnego kataklizmu, jakim była erupcja wulkanu datowana na 79 r. n.e. Jak donosili w kronikach świadkowie wydarzenia, niebo pociemniało jak w szczelnie zamkniętym pokoju, a lawa i popiół na zawsze zakonserwowały i uśpiły prężnie rozwijające się miasto z częścią jego mieszkańców. Dzięki temu w późniejszych wiekach naukowcy mogli odtworzyć rzymskie układy społeczne, standard życia, strukturę klasową oraz panujące w mieście obyczaje. Zwiedzanie tego niezwykłego miejsca jest pasjonujące i warto mu poświęcić możliwie najwięcej czasu. Przy każdym wejściu na wykopaliska ustawione są mapy stanowisk ułatwiające poruszanie się po ogromnym terenie. Koniecznie trzeba zobaczyć Forum – otwartą przestrzeń otoczoną ruinami bazyliki, hali targowej oraz świątyni Apolla i Jowisza, wielu turystów zatrzymuje się z zadumą przy Domie Fauna, Domie Wecjuszów czy Domie Poety Tragicznego z niezwykłymi malowidłami ściennymi i zachwycającymi posągami. W świetnie zachowanym Wielkim Teatrze można trafić na przygotowane dla turystów spektakle, podziw budzi również najlepiej zachowany i najstarszy we Włoszech Amfiteatr z 80 r. p.n.e., nie wolno pominąć także Villa dei Misteri – najlepiej zachowanego budynku pałacowego z przypominającym szachownicę układem pokoi i dziedzińców. W Pompejach jest wiele ciekawych zakątków, niezwykłych pomników dawnej, rzymskiej świetności oraz scen zatrzymanych przez Wezuwiusza na wieki, na których poznanie nie powinno się żałować czasu.
Wyspa Ischia – na wyspie można spotkać mieszkańców Neapolu oraz wielu turystów szukających atrakcyjnego miejsca z gorącymi źródłami, piaszczystymi plażami i zielonymi, wulkanicznymi terenami wzbogaconymi niesamowitym krajobrazem. Największa z wysp w Zatoce Neapolitańskiej przyciąga podróżników między innymi niezwykłym ogrodem La Mortella z 300 rzadkimi i egzotycznymi roślinami oraz atrakcjami głównego miasteczka Ischia Porto z piaszczystą plażą, licznymi hotelami, sklepami z pamiątkami oraz ciekawą budowlą w kształcie piramidy – „bohaterką” filmu „Utalentowany pan Ripley”. Słodkie życie w kurorcie tętni przez całą dobę, a przyjemne lokale gastronomiczne serwują wiele wyszukanych i apetycznych dań. Istotnym punktem w trakcie zwiedzania wyspy są miejscowości Casamicciola Terme i Lacco Ameno z ciekawymi plażami obsypanymi ciemnym, wulkanicznym piaskiem oraz źródłami wody leczniczej, najbardziej znanymi we Włoszech, z którymi wiąże się legenda o olbrzymie Tyfeuszu ugodzonym piorunem przez Zeusa i spoczywającym po wyspą. Za jego sprawą od czasu do czasu spod ziemi wydobywają się pomruki, a ziemia drży w posadach. Warto zwiedzić również malownicze Forio z ładnymi plażami: Spiaggia di Chiaia, popularną wśród młodzieży Cava del Isola i nieco spokojniejszą Spiaggia di Citara, przy której znajduje się kompleks Giardini Poseidon oferujący kąpiele w gorących wodach. Pod względem turystycznym interesujące jest miasteczko Sant'Angelo – niewielka wioska rybacka z okoliczną, malowniczą wysepką, na którą można dostać się wynajętą łodzią. W mieście ruch turystyczny nie ustaje, turyści przesiadują w przytulnych restauracjach lub wypoczywają na najładniejszej na wyspie piaszczystej plaży. Na spokojniejsze plaże położone za osadą można dotrzeć taksówkami wodnymi, podobnie jak do ciekawego, magicznego miejsca zwanego Fumarole, gdzie spod skał wydobywa się para wodna, tworząc jednocześnie saunę pod gołym niebem. Turyści, którzy chcą podreperować zdrowie powinni udać się do wąwozu Terme Cavascura, by skorzystać z leczniczych, gorących źródeł, cieszących się popularnością już w czasach rzymskich. Na wyspie można zwiedzić dodatkowo krater wygasłego wulkanu Monte Epomeo, ze szczytu którego widoki na malowniczą okolicę są jedyne w swoim rodzaju. Na Ischię można dostać się promami i wodolotem kursującym z Neapolu, Pozzuoli, z połączeniami z Salerno, Amalfi lub Positano, a na samej wyspie działa również sprawna komunikacja autobusowa.
Wyspa Procida – wyspa oparła się masowej turystyce i jest obecnie uroczym zakątkiem z ufortyfikowanym cyplem Terra Murata, ciekawym kościołem opactwa San Michele oraz przyjemnymi plażami doskonale nadającymi się do wygrzewania i kąpieli w lazurowym morzu. Od cywilizacji można także odpocząć w rezerwacie przyrody na sielankowej wysepce Vivara. Na Procidę można dostać się promami i wodolotem kursującym z Neapolu, Pozzuoli, z połączeniami z Salerno, Amalfi lub Positano.
Wyspa Capri – owiana wieloma legendami wyspa Zatoki Neapolitańskiej, będąca doskonałym celem wypraw turystycznych i domem mitycznych syren. Zwiedzając wyspę warto odwiedzić kurort Capri z uroczym rynkiem Piazza Umberto zastawionym kawiarnianymi stolikami i parasolami, rozświetlonym wieczorami nastrojowym światłem oraz dwoma skalistymi plażami, na których można w upalne dni zażywać kąpieli w lazurowym morzu. Turyści bardzo często spacerują po interesujących ruinach willi Tyberiusza na wschodnim krańcu wyspy, zwanej Villa Jovis, z okolic której doskonale widać pobliskie wyspy i przepiękną zatokę. Niezwykle ciekawie prezentuje się również Arco Naturale – malownicza formacja skalna oraz Grotta di Matermania – pieczara spełniająca w czasach rzymskich rolę świątyni Sybilli. Interesujące pamiątki można znaleźć na rynku drugiej miejscowości Anacapri lub zwiedzić jej najważniejszy zabytek, czyli kościół San Michele z wspaniałymi malowidłami. Turyści tłumnie zwiedzają wyspę z jeszcze jednego powodu jakim jest Lazurowa Grota, do której można dostać się wynajętą łodzią. Wizyta w tym miejscu jest niezapomnianym przeżyciem – efektowne słońce dostające się do głębokiej groty i przenikające lazurową wodę budzi zmysły i wywołuje złudzenia wzrokowe. Do groty można dostać się również statkiem wycieczkowym z Marina Grande, ale trzeba pamiętać, że miejsce jest oblegane przez turystów i najlepiej wybrać się odpowiednio wcześniej, żeby zarezerwować miejsce w kolejce. Na Capri można dostać się promami i wodolotem kursującym z Neapolu, Pozzuoli, z połączeniami z Salerno, Amalfi lub Positano, a na samej wyspie działa również sprawna komunikacja autobusowa.
Santa Maria Capua Vetere – ruiny największego po rzymskim Koloseum amfiteatru we Włoszech, wybudowanego w I w. n.e., po którym spacer zachowanymi podziemiami budzi dreszcz emocji i chwile grozy. Warto zaglądnąć również do Mitreum – doskonale zachowanej świątyni, wybrać się z wizytą do Museo Archeologico dell'Antica Capua lub pospacerować po terenie leżącej niedaleko antycznej Kapui.
Benewent – najważniejsze miasto w historii Kampanii, które warto odwiedzić ze względu na katedrę ze słynnymi drzwiami z brązu, doskonale zachowany Łuk Trajana, malownicze ruiny rzymskiego teatru oraz Museo Sannio ze zbiorami rzymskich znalezisk.
Tresc opisow dostarczana przez merlinx. Grotta dello Smeraldo – ciekawa atrakcja turystyczna położona niedaleko miejscowości Furore – do podziemnej jaskini można zjechać windą i zwiedzić ją łodzią, a zachwyt może wzbudzić między innymi podwodna scena narodzin Jezusa.
Ravello – niezwykłe miasto położone na wspaniałym wzgórzu, z którego widok na morze uchodzi za najpiękniejszy i wzbudzający turystyczne uniesienia. Na stromych wzniesieniach rozpościerają się tarasy pól uprawnych, okoliczne tereny umieścił nawet Richard Wagner w akcji słynnego „Parsifala”, koniecznie trzeba zwiedzić katedrę z bogato zdobionym wnętrzem, muzeum z pięknym popiersiem Sigilgiaty Rufolo oraz ozdobnymi mozaikami i marmurowym płaskorzeźbami, a także napić się kawy na sympatycznym Piazza Vescovado. Z bujnych ogrodów niezwykłej Villi Rufolo roztacza się niezapomniany widok na bezkres lazurowego morza, natomiast spacer po ogrodach Villi Cimbrone urozmaicają liczne posągi oraz wspaniały belweder, z którego doskonale widać położone niżej miasteczko Atrani.
Paestum – istotny punkt turystyczny na mapie antycznych Włoch – starożytną Posejdonię założyli w VI w. p.n.e. Grecy, później skolonizowali Rzymianie, a do obecnych czasów zachowały się trzy świątynie ze złocistego kamienia zaliczane do najpiękniejszych w Europie. Sfotografowanie się przy Świątyni Neptuna należy do obowiązku każdego turysty zwiedzającego malowniczą Kampanię.
Monte Cassino – opactwo założone przez św. Benedykta jest celem turystów nie tylko ze względu na niezwykłe, malownicze położenie, ale także dramatyczną historię związaną z II wojną światową i zaciętą bitwą, którą o wzgórze stoczyły wojska alianckie i niemieckie. Klasztor mocno zniszczony w trakcie walk został odbudowany i jest niemałą atrakcją turystyczną z niezwykłymi widokami na okoliczne wzgórza, a każdy Polak podróżujący po Lazio powinien wstąpić na cmentarz polskich żołnierzy uczestniczących w walkach o Monte Cassino.
Wyspy Poncjańskie – wyprawa na malowniczy archipelag jest niebywałą atrakcją będącą przerywnikiem w wygrzewaniu się na piaszczystych plażach Kampanii. Na dwie najbardziej popularne i dostępne wyspy Ponzę i Ventotenę można dostać się z portów w Formii, Anzio i Terracinie, skąd pływają promy i szybkie wodoloty. Pozna to również uroczy port rybacki z domami o pastelowych ścianach, tłoczącymi się nad malowniczą zatoką oraz z tawernami, w których można zasmakować świeżo złowionych owoców morza. Wzdłuż żółtych arkad zwanych Municipio z licznymi sklepikami, kafejkami i barami paradują najczęściej turyści odwiedzający malownicze miasteczko. Najlepszym miejscem do leniuchowania i kąpieli jest bardzo przyjemna, piaszczysto-żwirkowa plaża Chiaia di Luna, kąpać można się także w drugiej na wyspie miejscowości – La Forna z malowniczym cyplem Spiaggia Santa Lucia, do którego kursują taksówki wodne. Wyspę warto zwiedzić skuterem, który można wypożyczyć w Ponzie, a jeżeli ktoś ma więcej czasu może popłynąć na Ventotene, która nie jest tak ciekawa jak Ponza, ale ma w zamian niezwykłą, pokrytą wulkanicznym piaskiem plażę. Archipelag wysp jest doskonałym miejscem do nurkowania ze względu na bardzo atrakcyjny, podwodny świat i krystalicznie czystą, lazurową wodę. W Ponzie działa kilka szkółek nurkowych, w których można wypożyczyć niezbędny sprzęt lub rozwinąć swoje umiejętności w tym niezwykłym hobby.
Rzym – położony jest w środkowych Włoszech w dolnym biegu rzeki Tyber na wyżynnym terenie niedaleko morskiego wybrzeża, gdzie panuje klimat śródziemnomorski. Wspaniałe miasto jest jednocześnie stolicą włoskiego parlamentu, w jej granicach kryje się La Citta del Vaticano (Watykan), mini-państwo będące siedzibą Kościoła katolickiego i papieża. Wieczne Miasto przesiąknięte jest śladami bogatej historii związanej z wielkim imperium oraz rządami papieży, średniowieczne świątynie powstawały na gruzach antycznych bazylik, a pozostałości po kolumnach i rzeźbach zostały włączone w niezwykłą architekturę miasta. Rzymu nie da się zwiedzić w jeden dzień czy nawet tydzień, więc każdy podróżnik będący w nim chociaż raz wie, że za jakiś czas znów powróci do antycznego miasta, by dalej zwiedzać i podziwiać niezwykłe miejsca. Przed zwiedzaniem warto zaopatrzyć się w łączony, siedmiodniowy bilet umożliwiający wejście do większości ważnych zabytków i muzeów, istotne jest także zaplanowanie tego, co właściwie chce się zobaczyć na zasadzie chociażby wybrania tematycznych tras. Antyczne miasto rozciąga się na wchód ulicą Via del Corso w stronę Schodów Hiszpańskich z okolicznymi ulicami i zaułkami handlowymi oraz w kierunku głównej arterii Via Nazionale. Południowy rejon chętnie odwiedzany przez turystów to zabytki starożytnego miasta, natomiast na północy wytchnienie dają olbrzymie połacie parku Villa Borghese. Najczęściej odwiedzane przez turystów plac św. Piotra i Watykan usytuowane są na lewym brzegu rzeki Tyber, a do części miasta położonej na południe od nich, zwanej Zatybrze, zaglądają entuzjaści życia nocnego. Najlepszym punktem orientacyjnym, łączącym zarówno średniowieczne, jak i renesansowe centrum, do którego podczas zwiedzania wielokrotnie się wraca jest Piazza Venezia – jedno z większych skrzyżowań. Z tego przeważnie zatłoczonego miejsca można podziwiać pierwszy, XV-wieczny, renesansowy pałac powstały w mieście (Palazzo Venezia) oraz kościół San Marco – jedną z najstarszych bazylik Rzymu. Zachwyt budzi położony niedaleko Pomnik Wiktora Emanuela, nazywany przez historyków „Ołtarzem Ojczyzny”, a przez złośliwych rzymian i niektórych turystów, ze względu na swoją architekturę, „tortem weselnym” lub „maszyną do pisania”. Dla orientacji i wspaniałych widoków warto wejść na Kapitol – wzgórze, które w starożytności było duchowym i politycznym centrum miasta, a dziś widoczna z niego, imponująca panorama miasta urzeka podróżników z całego świata. Na wzgórzu poza wieloma ciekawymi pozostałościami minionych epok wznosi się także będący niezwykłą atrakcją turystyczną kościół Santa Maria in Aracoeli z ciekawymi freskami przedstawiającymi żywoty świętych. W sercu tego miejsca wznosi się majestatyczny, często fotografowany pomnik Marka Aureliusza. Z Kapitolu warto przedostać się eleganckim zejściem zwanym „cordonata” na wspaniały plac zaprojektowany przez Michała Anioła – Piazza del Campidoglio z wznoszącymi się w sąsiedztwie dumnymi Palazzo dei Conservatori i Palazzo Nuovo (w ich wnętrzach mieści się Muzeum Kapitolińskie z najcenniejszymi zabytkami starożytnej sztuki, w tym jeden z symboli Rzymu – rzeźba wilczycy karmiącej mitycznych założycieli miasta) oraz rzymskim ratuszem Palazzo Senatorio. Turyści tłumnie gromadzą się w Centro storico – historycznym centrum miasta wznoszącym się na północ od Piazza Venezia, po którym spacer zabiera zwiedzających w niezwykłą podróż po starożytnych czasach, a gdziekolwiek się nie zawędruje, znajdzie się miejsca godne uwagi. Zwieńczeniem głównej arterii miasta jest Palazzo Doria Pamphilj z ciekawą, renesansową galerią dzieł sztuki, przy okazji trzeba odnaleźć ulicę Via del Seminario prowadzącą do Panteonu – najlepiej zachowanego i najbardziej imponującego zabytku starożytnego Rzymu, dumnie wznoszącego się na Polu Marsowym. Chociaż obiekt przez wieki zmieniał swój kształt architektoniczny nadal zachwyca swoją zadziwiającą konstrukcją. Nic innego tak nie zachwyca w Rzymie, jak obszar leżący na południe od Wzgórza Kapitolińskiego, w który najchętniej zapuszczają się turyści szukający oddechu prawdziwej historii. Antyczną atmosferę można poczuć spacerując po Forum Trajana – zespole bazylik, pomników, mieszkań i sklepów, wytyczonych w czasach, gdy Rzym przechodził apogeum rozwoju, natomiast miejscem z imponującymi ruinami, będącym symbolem kultury śródziemnomorskiej, owianym romantyczną aurą jest Forum Romanum. Wyobraźnię warto uruchomić spacerując po najstarszej ulicy Rzymu – Via Sacra, którą cesarze i generałowie zmierzali z procesjami dziękczynnymi do świątyni Junony. Łuk Septymiusza Sewera, mównica Rostra, Basilika Julia, świątynia Kastora i Polluksa czy tzw. bazylika Konstantyna to tylko niektóre zabytki na Forum wśród których turyści mogą poczuć się wyjątkowo. Równie ważnym miejscem są Fora Cesarskie (Fori Imperiali), na których przed wiekami skupiało się życie polityczne, religijne i handlowe miasta, a do dziś można podziwiać marmurowe kolumny wybudowanej w 42 r. p.n.e. świątyni Marsa Ultora. Wędrówka po tym niezwykłym miejscu nie powinna ominąć dominującego nad nim Wzgórza Palatyn, na którym według legendy Romulus i Remus założyli miasto Rzym. Można na nim odpocząć, a także przekąsić jakiś rzymski specjał w przyjemnym punkcie gastronomicznym, natomiast najlepsze schronienie przed promieniami słonecznymi dają wykwintne i zadbane, położone wśród malowniczych ruin Ogrody Farnese. Nikogo nie dziwi fakt, że jednym z miejsc, w którym zawsze można spotkać wielu turystów jest Koloseum – najbardziej znany w Rzymie pomnik starożytności od zawsze fascynujący podróżników, naukowców i historyków sztuki, który stał się wzorem dla stadionów piłkarskich i wielu innych konstrukcji. Budowę tej niezwykłej areny na planie elipsy rozpoczęto już w 72 r., była świadkiem nietypowych przedstawień, sceną walk gladiatorów i igrzysk sportowych, a zapadnie z których wyskakiwały egzotyczne zwierzęta i system podziemnych labiryntów do dziś powodują u zwiedzających dreszcz emocji, podobnie jak organizowane specjalnie dla turystów wieczorne spacery po tym niezwykłym miejscu. Jeżeli ktoś chce spojrzeć na Koloseum z ciekawej perspektywy, powinien wybrać się na najwyższe z siedmiu rzymskich wzgórz – Eskwilin, z brukowanymi uliczkami i przytulnymi restauracjami, w których można odpocząć i dobrze zjeść, podziwiając jednocześnie wspaniałe widoki oraz takie zabytki jak Domus Aurea Nerona – intrygujący i tajemniczy Złoty Dom Nerona z łaźniami, basenami i wieloma tarasami oraz bazylikę Santa Maria Maggiore z najlepiej zachowanym wnętrzem bizantyjskim. San Giovanni in Laterano to oficjalna katedra rzymska i siedziba papieża do momentu zjednoczenia Włoch z pięknymi krużgankami i niezwykłym baptysterium, nie sposób przejść obok niej obojętnie. Odpoczynek w niezwykłych ogrodach Villa Borghese można powiązać ze zwiedzaniem ciekawych muzeów z najznamienitszymi dziełami sztuki, leżących na obrzeżach wielkiego parku, tzn. Museo e Galleria Borghese, Galleria Nazionale d'Arte Moderna i Museo Nazionale Etrusco di Villa Giulia. Kawa najlepiej smakuje na Piazza Navona, na którym zawsze jest tłoczno i można spotkać wielu zasiadających w restauracjach Włochów, turystów oraz miejskich artystów, mimów i kuglarzy – wielkomiejskie życie tętni w tym miejscu przez całą dobę. Fotografia dumnie wznoszącej się na placu fontanny Czterech Rzek autorstwa Berniniego powinna uświetnić domowe archiwum, a wiedzę o Rzymie dodatkowo utrwali wizyta w Museo di Roma mieszczącym się we wspaniałym budynku Palazzo Braschi. Siedzibę włoskiego parlamentu Palazzao di Montecitorio można zobaczyć spacerując po placu o tej samej nazwie lub wybrać się na południe od „centro storico” by zagłębić się w dzielnicę ciasnych zaułków z malowniczymi placykami, na których wolno płynie codzienne życie mieszkańców „wiecznego miasta”. Najbardziej znanym miejscem jest plac Campo de'Fiori (wielkomiejskie targowisko z licznymi straganami, otoczonymi uroczymi restauracyjkami), leżący w okolicy ciemnych uliczek dawnego, żydowskiego getta z niebywałą atmosferą sprzed wieków wyczuwalną na każdym kroku oraz wielkiego skrzyżowania przy Largo di Torre Argentina, na którym ruch nigdy nie ustaje. W trakcie spaceru po dawnym getcie, gdzie do dziś znajdują się koszerne sklepy i restauracje specjalizujące się w żydowskiej kuchni, koniecznie trzeba zajrzeć do naznaczonej historią synagogi i zobaczyć jedyny starożytny most, zachowany w pierwotnym stanie, prowadzący na ciekawą wyspę Isola Tiberina. Urokliwym miejscem bez wątpienia jest plac Piazza del Popolo położony w sąsiedztwie podwójnych wzgórz, z których widok na miasto jest nad wyraz imponujący oraz blisko niezwykłego kościoła ze zbiorami sztuki renesansowej i malowidłami Caravaggia – Santa Maria del Popolo. W trakcie pasjonującej wędrówki po Rzymie koniecznie trzeba zatrzymać się i odpocząć na Schodach Hiszpańskich znanych przede wszystkim z pokazów mody i okolicznych ekskluzywnych sklepów, a także ciekawych balustrad i balkonów oraz tłumnie przesiadujących na nich dziesiątek turystów wraz z miejscową młodzieżą, natomiast same schody do późnych godzin nocnych są miejscem międzynarodowych spotkań i rozmów, więc wieczorem warto jest wybrać się w ich okolicę. Po schodach warto się również wspiąć, żeby zobaczyć kościół Trinta dei Monti oraz ciekawe widoki rozpościerające się na miasto. Po drugiej stronie schodów, na ulicy Via del Tritone kryje się następny ciekawy zabytek – Fontana di Trevi – przepiękna fontanna, na której woda ogromną kaskadą wzbija się ponad kamienne posągi i skały wbudowane w niezwykle prezentujący się szczególnie nocą renesansowy pałac. Jeżeli ktoś chce być pewien, że jeszcze wróci do Rzymu, powinien wrzucić do fontanny monetę i to koniecznie, jak podaje przesąd, przez lewe ramię. Dobrym i owocnym w wiedzę przerywnikiem w trakcie wielu godzin spacerowania może okazać się wizyta w Time Elevator Roma – gdzie na multimedialnym pokazie filmowym zaprezentowanym w niezwykle ciekawy i efektowny sposób można poznać dzieje Rzymu podróżując wirtualnie po jego zawiłej historii. Wędrówka nie powinna ominąć zachwycających pałaców, znakomitych zbiorów sztuki oraz świetnych restauracji Kwirynału – najpiękniejszego wzgórza w Rzymie, na które koniecznie trzeba zajrzeć nie tylko dla ciekawej panoramy miasta. O dawnej świetności Rzymu można przekonać się oglądając doskonale zachowane termy Karakalli, czyli słynne łaźnie wybudowane na Via Appia Antica, można w nich obejrzeć ciekawe mozaiki, a także zorientować się, jak wyglądał przed wiekami ogólny plan budynków i codzienne życie starożytnych rzymian. Równie ciekawe są położone nieco dalej katakumby San Callisto, będące największym, podziemnym cmentarzem w Rzymie, po którym spacer może budzić grozę i wywoływać zachwyt. Osoby zainteresowane architekturą i urbanistyką powinny wybrać się także do dzielnicy Esposizione Universale Roma, którą wybudowano specjalnie na światowe targi w 1942, które w konsekwencji wojny nie doszły do skutku, ale niezwykłe budowle, szerokie bulwary i ciekawe muzea do dziś przyciągają turystów swoją niepowtarzalnością. W poszukiwaniu nietypowych restauracji, życia nocnego i sceny alternatywnej koniecznie trzeba wybrać się do dzielnicy Zatybrze, ożywającej wieczorami na długie godziny. W planie spacerowym powinien znaleźć się również Most Miłości znany z filmu „Rzymskie wakacje”, liczne rzymskie parki dające ochronę przez nadmiernym słońcem, Kolumna Marka Aureliusza, Kolumna Trajana oraz wiele, wiele innych niezwykłych zabytków zapewniających wielogodzinne zwiedzanie.
Watykan – większość turystów przybywa tłumnie do Rzymu, żeby odwiedzić jedno z najważniejszych miejsc we Włoszech, jakim jest Watykan, który w 1929 r. uzyskał status niezależnego państwa i do dziś jest Stolicą Apostolską z urzędującą głową Kościoła katolickiego. Mała papieska enklawa (jedyne 40 ha) od zachodu ogrodzona jest murem, od wschodu zaś otwiera się dla turystów i pielgrzymów bazyliką i ogromnym, pompatycznym placem św. Piotra otoczonym kolumnadą autorstwa Berniniego. Najważniejszym odwiedzanym miejscem jest niezwykła bazylika św. Piotra, która stanęła w miejscu, gdzie znajdował się grób św. Piotra, przy jej budowie pracowali najwięksi włoscy architekci, wśród nich Michał Anioł, który wewnątrz świątyni pozostawił po sobie m.in. cudowną „pietę” – rzeźbę przedstawiającą Marię z martwym Chrystusem. Koniecznie trzeba wspiąć się na imponującą kopułę bazyliki będącą architektonicznym ideałem, by ocenić jej ogrom oraz podziwiać niezwykłą panoramę miasta. Kunszt wykonania bazyliki i jej skarbów jest tak misterny, że najlepiej wybrać się z osobistą wizytą, żeby na własne oczy przekonać się o jej pięknie i bogactwie. W bazylice koniecznie trzeba zobaczyć posąg św. Piotra ze stopą wytartą od pocałunków pielgrzymów, pomnik Aleksandra VII, skarbiec, Kaplicę Polską, Aulę Pawła VI, czyli miejsce papieskich audiencji, Groty Watykańskie oraz ważny dla polskich turystów grób Jana Pawła II. Warto również podejść do słynnych Muzeów Watykańskich, przy których bladną inne europejskie zbiory, niezwykle ciekawe są Galeria Gobelinów i Map oraz muzea Braccio Nuovo i Museo Chiaramonti. Tłumy turystów zachwycają się Salami Rafaela i Apartamentami Borgiów, z kolei sławne Schody Rafaela prowadzą do jednego z największych osiągnięć artystycznych ludzkości – Kaplicy Sykstyńskiej – imponującej budowli pełniącej funkcję prywatnej kaplicy Ojca Świętego. Najczęściej podziwianymi malowidłami na świecie są właśnie te z kaplicy, a wśród nich te jedyne i niepowtarzalne, wirtuozerskie, inspirujące chyba każdego freski na sklepieniu zamówione przez papieża Juliusza II, które wyszły spod pędzla Michała Anioła, przedstawiające „Sąd ostateczny” oglądany codziennie przez kilkanaście tysięcy zauroczonych nim turystów. Jeszcze więcej wybitnych dzieł przedstawiających pięć wieków malarstwa zawiera galeria – Pinakoteka – mieszcząca się w oddzielnym budynku, na głównej osi Watykanu, więc i tam warto zapuścić się by dopełnić artystycznych przeżyć i uniesień. W Watykanie interesujące są jeszcze Museo Gregoriano Profano, Museo Pio Cristiano i Museo Missionario Etnologico przedstawiające najcenniejsze zabytki sztuki sakralnej we Włoszech. Po takiej dawce niezwykłych atrakcji zarówno duchowych, jak i turystycznych najlepiej odpocząć w ogrodach papieskich i zaplanować, które zabytki zwiedzi się dalszej kolejności.
Neapol – każdy turysta wybierający się na południe Włoch prędzej czy później trafi do Neapolu – miasta z wielowiekowym dziedzictwem kulturowym widocznym w architekturze, sztuce i kuchni. Większość Włochów jest takiego zdania, że włoska pizza nigdzie indziej tak właśnie nie smakuje, jak w Neapolu. Neapolis – Nowe Miasto – założyli Grecy z Kyme w VI w p.n.e. obok Starego Miasta zwanego przed wiekami Paleopolis. Osadę próbowali podbić Samnici, jednak sprawniejsze oddziały rzymskie zdołały powstrzymać niszczycielski najazd. To właśnie w Neapolu Wergiliusz napisał „Eneidę”, a liczni cesarze zakładali ogrody i wypoczywali na plażach pięknej zatoki. Miastem rządzili także książęta luźno związani z Bizancjum, ważną datą w historii miasta jest natomiast rok 1139, kiedy Roger II Normański przyłączył je do Królestwa Sycylii, a siedem kolejnych dynastii pozostawiło po sobie wspaniałe zabytki, które do dziś są magnesem przyciągającym wielu turystów. Wśród nich były rody z Hiszpanii, Austrii i Francji, a niechlubnie na kartach historii zapisał się Karol I Andegaweński słynący z przeprowadzania krwawych egzekucji. Miasto przez kolejne wieki miało swoje własne życie, z jednej strony pozostawało na uboczu Włoch, a z drugiej budowało własną, południową odrębność. Z Neapolem wiąże się powiedzenie: „zobaczyć Neapol i umrzeć”. Czy tak właściwie jest trzeba przekonać się osobiście zwiedzając niezwykłe miasto, na którego większości ulic można poczuć oddech minionych dziejów. Przed zwiedzaniem dobrze jest zaopatrzyć się w „Campania artecard” ułatwiającą poruszanie się po mieście i gwarantującą bezpłatny wstęp i częściowe zniżki do większości najważniejszych muzeów. Wędrówkę najlepiej zacząć od historycznego serca miasta, czyli starówki rozpościerającej się pomiędzy łatwym do zlokalizowania placem Piazza Garibaldi i ulicą Via Toledo znaną także jako Via Roma. Rejon ten jest niezwykle gwarny, wielu handlarzy zaczepia spacerujących turystów oferując i zachwalając im swoje towary. W oczy rzuca się od razu Porta Capuana – fragment zachowanych, aragońskich murów, z imponującą bramą obronną zdobioną ornamentami oraz Castel Capuano – zamek normandzkiego króla Wilhelma I, pełniący dzisiaj funkcję sądu. Turyści poszukujący pamiątek mogą powędrować na tyły zamku, do dzielnicy Forcella z targowiskiem i wieloma kolorowymi kramami. Z Piazza Garibaldi ciekawy spacer można odbyć ulicą Corso Umberto I w kierunku starówki mijając po drodze Capella del Pio Monte della Misericorda – piękną, ośmiokątną kaplicę z freskami Caravaggia oraz gotycką katedrę San Gennaro, która dla miejscowych jest głównym punktem orientacyjnym, a także skarbnicą pamiątek ze wszystkich okresów historii miasta. Z katedrą wiąże się ciekawa legenda – w jednej z kaplic przechowywana jest głowa patrona Neapolu św. Januarego wraz z flakonikami jego zakrzepniętej krwi. Cud związany ze skropleniem czy „ożywianiem” krwi w stan płynny ma miejsce co roku w pierwszą sobotę maja, 19 września i 16 grudnia, kiedy kapłan ceremoniujący rytuał ogłasza dokonanie cudu, któremu towarzyszą okrzyki „Viva San Gennaero”, a całe miasto ogarnia na tydzień karnawałowa atmosfera. Stojąc przed katedrą warto spojrzeć w kierunku najstarszej budowli w Neapolu, czyli bazyliki Santa Restituta wzniesionej przez Konstantyna Wielkiego z ciekawym baptysterium i wspaniałymi mozaikami, przy okazji spaceru można również zajrzeć do klasztoru Chiostro dei Girolamini z zabytkowymi krużgankami i niesamowitą atmosferą stworzoną przez rosnące na dziedzińcu drzewka pomarańczowe lub zapoznać się z wybitnymi dziełami malarstwa w galerii Quadreria dei Girolamini. Wędrówka nie może pominąć kościoła San Lorenzo Maggiore (odkryto pod nim najstarszą ulicę w mieście, a także pozostałości rzymskiego „forum”) oraz najciekawszej dzielnicy zwanej Spaccanapoli z wartą odwiedzenia ulicą Via San Gregorio Armeno, na której znajdują się liczne pracownie wytwarzające znane w całym Neapolu szopki bożonarodzeniowe zwane „presepi”. Jedną z głównych, a zarazem spacerowych arterii miasta, jest oblegana przez turystów Corso Umberto I, na której szlaku znajduje się kilka ciekawych atrakcji. Jedną z nich jest elegancka XVII-wieczna Fontana del Nettuno, pod którą warto się sfotografować i położony nieco dalej imponujący swoim wyglądem Castel Nuovo wybudowany w 1282 r. przez ród Andegawenów, zachęcający do odwiedzin szczególnie wieczorami, gdy prezentuje się okazale w świetle reflektorów. Turyści uważający się za melomanów powinni przy okazji zajrzeć do Teatro San Carlo – największej sceny operowej we Włoszech, gdzie nieoceniony przepych i bogactwo wykończenia można dostrzec na każdym kroku wśród aksamitów i złoceń, a także niebywałej akustyki, którą warto sprawdzić na żywo podczas przedstawienia. Kawa w Neapolu lub dobry koktajl? – jak najbardziej, najlepiej zasiąść wygodnie z pucharem w ręku na tarasach modnej Caffe Gambrinus i obserwować przy okazji codzienne życie neapolitańczyków, którzy również bardzo często pojawiają się wieczorami na Piazza del Plebiscito – placu mającym odwzorowywać architektonicznie dawną świetność miasta. Wrażenie robi ogromny kościół San Francesco di Paola, szczególnie gdy wieczorem stanie się pod jego strzelistą i oświetloną kopułą, w sąsiedztwie znajduje się również Galleria Umberto I przypominająca mediolańską galerię ze szklanym sklepieniem zawieszonym na dużej wysokości, można w niej zamówić neapolitańską pizzę i napić się dobrej kawy. Z racji tego, że Neapol jest miastem nadmorskim miłośnicy potraw rybnych powinni udać się do dzielnicy portowej Santa Lucia z gwarnym targiem rybnym, na którym można dostać najświeższe ryby w kraju i tawernami serwującymi ryby prosto z patelni. Pasjonaci historii koniecznie muszą zajrzeć do znanego na świecie Museo Archeologico Nazionale z najciekawszymi eksponatami pochodzącymi z wykopalisk w Pompejach i Herulanum oraz wieloma innymi, ciekawymi zabytkami sztuki, między innymi kolekcją zgromadzoną w tzw. Tajnym Pokoju przeznaczoną wyłącznie dla dorosłych turystów. Za inspirującą można potraktować wizytę w Palazzo Reale di Capodimonte z niezwykłą kolekcją malarską oraz cudownymi ogrodami okalającymi pałac, dającymi wytchnienie w upalne dni. Przyjemnie jest spojrzeć na panoramę miasta z dzielnicy Chiaia wyróżniającej się ładem i klasyczną elegancją, z ulicami przypominającymi labirynt, w którym spacerujący turyści mieszają się z neapolitańczykami i nieświadomie gubią się w wąskich przejściach. Przytulne restauracje można znaleźć w dzielnicy Mergellina niedaleko portu, z którego odpływają wodoloty na pobliskie wyspy. Ciekawa i pouczająca jest wycieczka kolejką linową w okolice monumentalnej twierdzy Castel Sant'Elmo, w której niegdyś przetrzymywano więźniów politycznych, a dzisiaj jest najlepszym punktem widokowym na miasto, zatokę i imponujący masyw Wezuwiusza górującego nad okolicą. Zdjęcia w tym miejscu obowiązkowe, podobnie jak spacer po całej dzielnicy Vormero pełnej dobrych sklepów, pomników, muzeów, kawiarni i pogodnej atmosfery życzliwych mieszkańców.